
Bắt đầu bằng việc viết bài website hay shipper pháp lý thì sao?
Tầm này là giai đoạn nhiều cử nhân luật tốt nghiệp và bước chân vào thị trường lao động nghề luật. Có những người may mắn tìm được công việc phù hợp ngay từ lựa chọn đầu tiên, có những người qua vài lần thay đổi mới có được điều đó. Bài viết này mình chỉ muốn chia sẻ một chút về những công việc mà dường như không ai muốn làm nhưng lại rất nhiều người phải làm trong những ngày tháng chập chững vào nghề đầu tiên.
Viết bài website hay shipper pháp lý là những đầu việc mà dân luật thường sẽ tiếp xúc khi đi thực tập, học việc hoặc ngay cả khi đi làm nhân viên ở các công ty luật vừa và nhỏ. Nhắc đến công việc viết bài website, người ta sẽ nghĩ ngay đến Dương Gia, Minh Khuê hay Minh Gia… và những bài viết mà ai đọc đến cũng biết là như thế nào rồi đó.
Nhắc đến công việc shipper pháp lý, ai cũng hình dung được cảnh nắng nôi hay mưa gió lặn lội trên đường, cảnh cơ quan nhà nước hành lên hành xuống… Có lẽ vì những điều đó mà những công việc này thường bị “coi thường”, thậm chí là được nhiều trang mang ra “chế ảnh” để mua vui.
Mình thì chưa làm shipper pháp lý bao giờ cả, nhưng viết bài website thì đã từng. Lúc đó công ty mình chưa có nguồn khách hàng ổn định, sếp mình dự định phát triển mảng đầu tư nước ngoài vào Việt Nam và thu hút khách hàng qua online marketing. Mình được giao nghiên cứu về SEO.
Trước đó mình cũng chẳng biết gì về SEO cả, ngoài một vài ý nghĩ như bao người rằng đó là công việc viết bài với các từ khóa. Rồi mình đã làm 1 bản research như cách làm research một vấn đề pháp lý, một bản research đủ để khi sếp mình hỏi mình có thể trả lời những kiến thức căn bản và cốt lõi nhất về SEO, những kiến thức mà rất khác với cái “ý nghĩ” trước đó của mình.
Bắt đầu từ lần nghiên cứu một cách nghiêm túc đó, cùng với cơ duyên được học một số kiến thức về digital marketing từ Vietnam Digital 4.0 (nơi mà mình cũng đã kể lại trong bài Tâm sự chuyện học với dân luật), mình có những kiến thức sơ khai đầu tiên về digital marketing. Từ đó, mình tự mày mò và tìm hiểu thêm ngoài giờ, tự học và nghiên cứu thêm nhiều cái hay ho trong lĩnh vực rất thú vị này và rồi dần dần nó trở thành “nghề tay trái” của mình.
Đợt cuối năm ngoái, sau khi bước qua giai đoạn dịch căng thẳng nhất và Sài Gòn mở cửa trở lại, mình về quê và có một vài tháng nghỉ ngơi (gap months). Thời gian này mình nhận cộng tác (làm content writer) với một agency chuyên làm content tiếng anh. Qua 2-3 sản phẩm content đầu tiên, mình được offer vị trí quản lý chất lượng của công ty.

Cũng thời gian này mình có chạy quảng cáo cho một sản phẩm dầu gội và nhận % hoa hồng trên mỗi sản phẩm bán được. Trong hình dưới là số hoa hồng mà mình có được sau đâu đó khoảng hơn 20 ngày chạy quảng cáo.

Mình cũng có thêm nhiều trải nghiệm, nhiều cơ hội công việc khác trong lĩnh vực content marketing nói riêng và digital marketing nói chung, đủ để mình thường tự tin nói với những người thân quen của mình rằng, cho dù một ngày mình mất đi công việc của mình, cho dù mình không làm luật nữa, mình cũng không sợ thất nghiệp 😀
Tất cả những trải nghiệm, cơ hội, công việc, và cả tiền bạc đó mình có được đều bắt nguồn từ những việc nghiên cứu và viết bài tại công ty luật trong những ngày tháng đầu tiên. Mình không có ý nói các bạn “học nghề” digital marketing như mình, điều mình muốn nói chỉ là đừng coi thường bất kỳ công việc nào cả. Và hơn nữa, khi làm bất cứ công việc gì hãy cứ làm một cách tận tâm và hết sức mình, một ngày nào đó khi nhìn lại, một ngày nào đó khi những dấu chấm được kết nối (connecting the dots), bạn sẽ thấy mình nhận được nhiều giá trị hơn mình nghĩ.
Quay lại với câu chuyện shipper pháp lý, mình thì chưa làm công việc này bao giờ nhưng mình đã làm việc tại công ty luật làm chủ yếu về giấy phép (licensing). Cá nhân mình thấy các công việc licensing, mặc dù trong quá trình làm rất cần sự tỉ mỉ và khả năng giải quyết nhiều tình huống phát sinh, nhưng không quá khó để nắm được rule đằng sau và từ đó làm chủ dạng công việc này.
Nếu bạn đi làm shipper pháp lý và bạn chỉ chăm chăm nhìn vào những vất vả, cực nhọc, chán nản của công việc này thì sau 6 tháng, 1 năm hay nhiều năm có thể bạn cũng chỉ là một shipper pháp lý mà thôi. Nhưng nếu bạn bắt đầu bằng công việc shipper pháp lý và kèm theo đó là chịu khó xây dựng mối quan hệ với cơ quan nhà nước, học cách tư duy và quy luật đằng sau công việc này để có thể tự xử lý bất kỳ hồ sơ nào mới, cách xử lý vấn đề khi có các tình huống bất ngờ phát sinh, cách marketing để có khách hàng, cách thương lượng và chốt deal với khách hàng, thì sau vài năm bạn hoàn toàn có thể làm một business tương tự. Mà kể cả bạn có không làm business như vậy, thì những kỹ năng mà bạn học được cũng là những kỹ năng chuyển đổi (transferable skills) có thể áp dụng khi bạn đi bất kỳ đâu, làm bất kỳ công việc nào.
Mình từng đọc ở đâu đó rằng, “bạn nhìn được xa đến đâu thì sẽ đi được đến đó”. Khi làm bất cứ công việc gì, hãy đặt tầm nhìn của bạn xa hơn những nghiệp vụ và khó khăn thường ngày của công việc, rồi bạn sẽ nhận được nhiều và nhiều hơn những điều mà có thể bạn cũng chưa từng nghĩ tới.

